Αγαπητέ Αλέξη,

Όπως έγραφα και στο πρώτο μου γράμμα (του 2012) τις «ανοιχτές επιστολές» σπάνια τις διαβάζουν οι παραλήπτες τους. Ούτε καν πλάγια («τα λέμε στην πεθερά για να τα ακούσει η νύφη»). Είναι απλώς ένας τρόπος να εκφράζουμε εμείς οι σχολιαστές μερικές απόψεις που συνήθως ανήκουν στην κατηγορία των ουτοπικών συμβουλών. (Όπως το διάσημο: «Δεξιότερα Κουροπάτκιν!»).

Να λοιπόν που τώρα για σένα έρχεται η πιο μεγάλη ώρα. Εδώ θα απαντηθεί το ερώτημα που είχα θέσει από την αρχή: Θα αποδειχθείς πραγματικός ηγέτης; Ως δημαγωγός πήρες άριστα, έγινες πρωθυπουργός και κατέληξες σε αδιέξοδο. Η δημαγωγία – ακόμα και η πιο επιτυχημένη – δεν μπορεί να σε πάει παραπέρα.

Νομίζεις ότι το πρόβλημά σου είναι πως κέρδισες ως αριστερός και τώρα πολιτεύεσαι ως δεξιός. Κάνεις λάθος. Πολιτεύτηκες (επί τέλους) ως πραγματιστής. Δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Ο Λένιν θα σε χειροκροτούσε.

Μπορείς όμως κάλλιστα να παραμείνεις αριστερός και μέσα στην σημερινή συγκυρία. Διότι αριστερά δεν σημαίνει (όπως νομίζουν οι Νεάντερνταλ της Πλατφόρμας) κρατικοποίηση των πάντων, κλπ. Αριστερά είναι η ευαισθησία για τον άνθρωπο, ο περιορισμός της εκμετάλλευσης και της ανισότητας, η κοινωνική δικαιοσύνη. Και πού υλοποιήθηκαν καλύτερα αυτές οι αρχές; Περιέργως όχι στα κομμουνιστικά καθεστώτα, αλλά στις προηγμένες σοσιαλδημοκρατίες.

Επειδή έγραψα ότι η Αριστερά απέτυχε, πολλοί με κατηγορούν ως αντικομουνιστή. Κι όμως πιστεύω πως οι αρχές και οι στόχοι της Αριστεράς είναι σωστοί και κάθε πολιτική οφείλει να κινείται προς αυτούς. Το πρόβλημα είναι στην μέθοδο. Για να μοιράσεις δικαιότερα τον πλούτο, πρέπει πρώτα να υπάρξει. Καμία κρατική οικονομία δεν το κατάφερε. Έτσι μοίραζε φτώχεια (κι όχι πολύ δίκαια – μερικοί ήταν πάντα «πιο ίσοι από τους άλλους»).

Μην έχεις λοιπόν ιδεολογικούς ενδοιασμούς. Τώρα γίνε μηχανικός της πράξης. Βγάλε τη χώρα από την παράλυση, δώσε μέσα και κίνητρα στον ιδιωτικό τομέα να αρχίσει την παραγωγή πλούτου, αναδιοργάνωσε τον δημόσιο να μην κωλυσιεργεί και καθάρισε τον τόπο από τα λαμόγια. Κι όταν προχωρήσεις, θα υπάρξει χρόνος και τρόπος για τα ιδανικά της Αριστεράς.

Ίσως τότε να γίνεις ο ηγέτης που ήθελες – και που χρειαζόμαστε.