Από: Νίκο Δήμο
Προς: Κασσάνδρες
Αντίγραφο: Αναγνώστες του Έθνους
Θέμα: Κοσμοϊστορική Γκρίνια
Διαβάζοντας τα διάφορα αφιερώματα στο τέλος του χρόνου (ή του αιώνα, ή της χιλιετίας) μου έκανε εντύπωση η μαυρίλα που σκοτείνιαζε την ψυχή όλων των σχολιαστών. Θα έλεγε κανείς ότι ο κόσμος διαλύεται. Ένα καλό δεν βρήκαν. Αναγνώριζαν βέβαια πως η τεχνολογία έχει κάνει προόδους – αλλά και αυτό τελικά το έβγαζαν αρνητικό. Από την άλλη πλευρά θρηνούσαν για την κατάντια της πολιτικής, της κοινωνίας, της ανθρωπιάς, της ηθικής, και γενικά των πάντων….
Θα ήταν ενδιαφέρον να γυρίσει κανείς έναν αιώνα πίσω. Ήταν η εποχή του ιμπεριαλισμού και της αποικιοκρατίας. Οι μεγάλες δυνάμεις πολεμούσαν είτε με τους ιθαγενείς, είτε μεταξύ τους, για να στερεώσουν καλύτερα την κυριαρχία τους. (Πόλεμος των Μπόερς, του Κονγκό, Ισπανοαμερικανικός, Κινεζοϊαπωνικός, Ρωσοϊαπωνικός, κλπ.). Κανείς δεν ασχολείται με τους πληθυσμούς των αποικιών που εξολοθρεύονται από μάχες, λιμό και επιδημίες. (Δεν είναι καν είδηση). Ούτε Γιουνισεφ υπάρχει, ούτε Γιατροί χωρίς Σύνορα (για να μην γελάσουμε περί Διεθνούς Αμνηστίας). Αυτή βέβαια θα χρειαζόταν και για τα «προηγμένα» κράτη, διότι οι δημοκρατίες στη εποχή των Τσάρων, των Αυτοκρατόρων και των Κάιζερ, μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ανύπαρκτα. Ελάχιστοι έχουν δικαίωμα ψήφου – και φυσικά, καμία γυναίκα.
Η εκμετάλλευση και καταπίεση του ανθρώπου από τον «άγριο» καπιταλισμό βρίσκεται στο ζενίθ. Αργίες, άδειες, κοινωνική ασφάλιση, ωράριο, επιδόματα ανεργίας, μόλις αρχίζουν να συζητιούνται. Θερίζουν παντού η φυματίωση, η ελονοσία, η σύφιλη. Ο μέσος όρος ζωής και τα κατά κεφαλήν τρόφιμα είναι τα μισά από σήμερα – και στον τρίτο κόσμο. Ο πολιτισμός είναι υπόθεση των ελαχίστων: το 95% είναι αναλφάβητοι και μόνο μερικές δεκάδες άνθρωποι σε όλη τη γη έχουν ακούσει όλες τις συμφωνίες του Μπετόβεν.
Όταν τα σκέπτομαι αυτά, δεν μπορώ παρά να χαμογελάσω διαβάζοντας κείμενα με τίτλο: «το τέλος του νοήματος», «η τεχνική και το τέλος του κόσμου». Σίγουρα δεν ζούμε στον «καλύτερο των δυνατών κόσμων». Αλλά μάλλον στον καλύτερο από όσους γνωρίσαμε…
Φιλικά,
Νίκος Δήμου
