ΠΕΡΙ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΖΑΜΠΑ (1.4.2004)

O «ΛΕΦΤΑΣ» ΚΑΙ Ο «ΑΣΧΕΤΟΣ». Διαβάζοντας στο περασμένο τεύχος το άρθρο του εκδότη μας με τα αντιφατικά e-mail των αναγνωστών, έπεσα επάνω στην δική μου περίπτωση: στους φανατικούς fans (και όχι funs όπως το συναντώ συχνά) της στήλης και στους αρνητές μου που, εδώ και δέκα χρόνια, προβάλουν δύο κυρίως επιχειρήματα: α) ότι δεν είμαι ειδικός (προγραμματιστής, μηχανικός Η/Υ, κλπ) και άρα είμαι άσχετος με το περιοδικό και β) ότι είμαι «λεφτάς» και κάνω «επίδειξη πλούτου», μιλώντας για τα «πανάκριβα» προϊόντα που αγοράζω.

Οι αντιρρήσεις αυτές ήταν πιο έντονες τον πρώτον καιρό – σιγά-σιγά ατόνησαν. Αλλά κατά καιρούς αναδύονται πάλι (τις βρήκα μάλιστα πρόσφατα και σε ένα βρετανικό blog Έλληνα από την Αγγλία).

Και για μεν την «ασχετοσύνη» μου, δεν θα απολογηθώ: είναι ακριβώς η ουσία της στήλης. Όλα τα πρώτα χρόνια έφερε τον υπότιτλο «από την σκοπιά του απλού χρήστη». Κατέγραφε (και καταγράφει) τις εμπειρίες και τα προβλήματα ενός μη-ειδικού – και γι αυτό είχε επιτυχία. Οι μη-ειδικοί αναγνώστες του περιοδικού (και είναι πάρα πολλοί) μπορούσαν να ταυτιστούν με τον γράφοντα. Δόξα τω Θεώ, από ειδικούς, το RΑM διαθέτει άφθονους – ας ακούγεται και η φωνή του «άσχετου» και του «αρχάριου». Που μπορεί επιστημονικά να μην είναι επαρκής (φιλοσοφία έχω σπουδάσει!) διαθέτει όμως ένα γενικότερο προβληματισμό απέναντι στην τεχνολογία και την σχέση της με τον άνθρωπο.

Αυτό όμως που πάντα με προβλημάτιζε ήταν η άλλη κατηγορία: του «λεφτά», του «πλούσιου» και του «επιδειξία». Κατ’ αρχήν γιατί είναι κακό να έχει κανείς χρήματα; (Αν φυσικά δεν τα έχει κλέψει). Δηλαδή μόνον οι φτωχοί δικαιούνται να γράφουν στήλες σε περιοδικά; Αυτός είναι ένας ιδιότυπος ρατσισμός που τον έχω συναντήσει συχνά να στρέφεται εναντίον πολλών ανθρώπων. Π. χ. ένας γνωστός βιομήχανος εκδίδει μία ποιητική συλλογή. Η άμεση αντίδραση είναι απορριπτική: «Είναι δυνατόν να γράφει ποιήματα ένα βιομήχανος;»

Γιατί όχι; Και οι βιομήχανοι, και οι έμποροι και οι εφοπλιστές έχουν ψυχή, αισθήματα, εκφραστικές ικανότητες… Γιατί δεν θεωρείται αταίριαστο να γράφει ποιήματα ένας γιατρός, δικηγόρος ή τραπεζικός – και θεωρείται αδιανόητο να το κάνει ένας επιχειρηματίας; Φαίνεται ότι το «στερεότυπο Σκρουτζ» όπως θα το ονόμαζα (του άκαρδου, ψυχρού καπιταλίστα) έχει ριζώσει τόσο βαθιά, που να μας κάνει ρατσιστές.

Κι εγώ δεν υπήρξα καν κεφαλαιοκράτης. Όπως έγραψα κάποτε «το μόνο μου κεφάλαιο ήταν το κεφάλι μου». Από δημοσιοϋπαλληλική οικογένεια, που με θυσίες μπόρεσε να μου δώσει μόνο μια καλή μόρφωση, δεν κληρονόμησα παρά χρέη. Πέρασα πολύ δύσκολα χρόνια στα νιάτα μου και έφτασα, μετά από σαράντα πέντε χρόνια σκληρή δουλειά (κι ακόμα και σήμερα, στα εξήντα εννέα, εργάζομαι δώδεκα ώρες την ημέρα) να έχω τώρα μία οικονομική άνεση. Θα μπορούσα να είχα γίνει πολύ πλούσιος (με σκάφη και αεροπλάνα) αλλά πριν είκοσι χρόνια εγκατέλειψα την επιτυχημένη διαφημιστική εταιρία που είχα δημιουργήσει, για να αφοσιωθώ στο γράψιμο).

Όχι μόνο λοιπόν δεν είμαι ο τυπικός «λεφτάς», αλλά ίσως ακριβώς το αντίθετο: ο άνθρωπος, που όταν άρχισε να κερδίζει πολλά χρήματα, είχε την δύναμη να σταματήσει για να κάνει αυτό που του αρέσει. Τα χρήματά μου τώρα δεν επαρκούν για Φεράρι και Πόρσε (πολύ θα τις ήθελα) αλλά απλώς για μερικά γκάτζετς που μου κάνουνε κέφι. (Ας αφήσουμε που πολλά από όσα δοκιμάζω, είναι δανεικά – ακριβώς για δοκιμή. Και σιγά μην είναι επίδειξη μία καλή κάρτα ήχου!).

Αλλά και αν ήμουνα ο τυπικός λεφτάς, ο καπιταλίστας, ο πάμπλουτος – τι θα σήμαινε αυτό; Δεν θα είχα δικαίωμα να γράφω μία στήλη; Δεν θα κρινόμουνα σύμφωνα με την ποιότητα και το ενδιαφέρον αυτών που γράφω – αλλά με βάση την οικονομική μου κατάσταση; Το ίδιο πράγμα όταν το γράφει ο πλούσιος είναι χάλια – ενώ στον φτωχό γίνεται αριστούργημα;

Απαλλαγείτε από αυτούς τους φτηνούς ρατσισμούς. Δείχνουν μόνον ΕΝΑ συναίσθημα: τον φθόνο. Είναι το πιο χαμηλό, το πιο ποταπό μέσα μας

Έγραψα αυτό το προσωπικό κείμενο όχι για προσωπικό σκοπό. Όχι για να δικαιολογήσω την παρουσία μου (το ποιος είμαι και τι έχω κάνει – εκτός RAM – θα το βρείτε στο www.ndimou.gr ή στα βιβλιοπωλεία όπου κυκλοφορούν τα βιβλία μου). Το έγραψα, με αφορμή την δική μου εμπειρία, για να αντιταχθώ σε μία προκατάληψη, ένα στερεότυπο και ένα ρατσισμό που ζημιώνει γενικά την κοινωνία μας. Έχουμε μάθει να μισούμε τον πλούτο, να απαξιώνουμε την επιτυχία, να θεωρούμε ανήθικο το κέρδος, να βλέπουμε με στραβό μάτι τον «λεφτά». (Παράλληλα, όμως, όλοι θα θέλαμε να είμαστε στην θέση του...)

Τα χρήματα, όταν κερδίζονται με έντιμο και δημιουργικό τρόπο, δεν πλουτίζουν μόνο αυτόν που τα κερδίζει, αλλά ολόκληρο το σύνολο. Ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας δημιουργεί δουλειές (και έσοδα) και για πολλούς άλλους γύρω του. Εμείς, με την μίζερη οικονομική μας ιδεοληψία, νομίζουμε πως αυτός που κερδίζει πολλά, τα αφαιρεί από άλλους. Αν – λέμε – καταργούσαμε τους πλούσιους θα μοιραζόμαστε όλοι τον πλούτο. Θεία αφέλεια! Αν καταργούσαμε τους πλούσιους δεν θα υπήρχε πλούτος για μοίρασμα – αυτοί τον παράγουν…

Αυτά από κάποιον που δεν έγινε ποτέ πλούσιος (σε χρήματα) αλλά σε πολλά άλλα πράγματα.


ΖΗΤΩ ΤΑ ΚΑΛΩΔΙΑ! Ακούτε (και ακούω) διαβάζετε (και διαβάζω) επαίνους, διθυράμβους, για την νέα ασύρματη εποχή. Τι Wi-Fi, τι Bluetooth, τι Centrino και άλλα υπέροχα που μας υπόσχονται απόλυτη κινητικότητα και ονειρεμένο ασύρματο μέλλον.

Σήμερα το πρωί το σούπερ ασύρματο πληκτρολόγιο της Microsoft (Microsoft Wireless Multimedia Keyboard) τα έφτυσε. Του άλλαξα μπαταρίες, έβγαλα και ξανάβαλα τα βύσματα του πομπού, δοκίμασα, ξαναδοκίμασα – τίποτα. Αδύνατο να επικοινωνήσει με τον υπολογιστή. Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνει – αλλά από ότι βλέπω, αυτή είναι η οριστική. Άλλες φορές χάλαγε το επίσης ασύρματο (Microsoft Wireless Optical Mouse) ποντίκι. Ξανάπαιρνε μπρος μετά από αρκετό χρόνο και περισσότερο εκνευρισμό.

Τώρα επέστρεψα στα κλασικά καλωδιωμένα μέσα εισαγωγής (input devices) και βρήκα την υγεία μου (τουλάχιστον την ψυχική…).

Το Bluetooth, μία στις τόσες φορές δεν μεταφέρει το εισερχόμενο τηλεφώνημα στο ακουστικό. Αυτό μπορεί να φαίνεται πλημμέλημα – αλλά δεν είναι: Όταν χρησιμοποιείς Bluetooth συνήθως οδηγείς και έχεις το τηλέφωνο καταχωνιασμένο στην τσάντα σου (αυτό είναι το νόημα του ασύρματου). Άντε λοιπόν, ενώ τρέχεις με 120 (λέμε τώρα) να ψάχνεις να βρεις την συσκευή και να την ανοίξεις… Κόντεψα να σκοτωθώ πριν λίγες μέρες σε μία τέτοια φάση. Και δεν καταλαβαίνω γιατί, ενώ από την ίδια θέση συνδέεται και μεταφέρει – ξαφνικά απεργεί! Άλλες φορές – πάλι αναίτια – αρνείται να μεταφέρει μία ακουστική κλήση από το ακουστικό στο τηλέφωνο.

Με τις υπέρυθρες, τα έχω γράψει και ξαναγράψει τα παθήματά μου. (Έχετε επιχειρήσει infrared εκτύπωση;) Το Wi-Fi φαίνεται (στις προδιαγραφές) καλό αλλά στην Ελλάδα, είναι ανύπαρκτο. Και δεν το έχω δοκιμάσει αρκετά για να συμπεράνω ως προς την αξιοπιστία του.

Εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα. Καλά και άγια τα ασύρματα δίκτυα ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΑ! Και επιπλέον τώρα προκύπτει ότι δεν είναι και ασφαλή – έχετε ακούσει για bluejacking και bluesnarfing (υποκλοπές μέσω Bluetooth);

Πίσω στα καλώδια, λοιπόν, γιατί αρκετά είναι τα πράγματα που μας εκνευρίζουν στην καθημερινότητά μας. Κάποτε βέβαια και τα ασύρματα θα γίνουν αξιόπιστα –αλλά εγώ θα αργήσω να πεισθώ. Ο καμένος στον χυλό…


THERE IS NO SUCH THING AS A FREE LUNCH! Αξίωμα της οικονομικής επιστήμης: «Δωρεάν γεύμα δεν υπάρχει». Που σημαίνει ότι κάπου ΠΑΝΤΑ το «δωρεάν» πληρώνεται. Και οι «άτοκες δόσεις» είναι τόσο άτοκες όσο οι τόκοι των τραπεζών που τις προεξοφλούν.

Γι αυτό όταν βλέπετε κάπου το «δωρεάν», ψάξτε να βρείτε που είναι το «κόλπο». Ο αναγνώστης μου Θ. Ζ. δεν το έψαξε και το ανακάλυψε όταν ήρθε ο λογαριασμός. Μου γράφει:

«Κάνοντας χρήση της διαφημιζόμενης δωρεάν σύνδεσης με το Internet της TELLAS διαπίστωσα στην χρέωση του τηλεφώνου υπερβολική επιβάρυνση σε σχέση με την συνήθη. (Διατηρώ από χρόνια σύνδεση με την ΟΤΕΝΕΤ). Όταν επικοινώνησα με τον υπεύθυνο της TELLAS κ. Μηνά Σκλαβούνο, διαμαρτυρόμενος, μου είπε ότι η χρέωση της σύνδεσης είναι 1 αστική μονάδα τηλεφώνου. Έτσι ενώ όλοι οι παροχείς σύνδεσης με το Internet χρεώνουν χαμηλά τιμολόγια (λόγω κλήσης ΕΠΑΚ), η παραπάνω εταιρεία χρεώνει πάνω από τέσσερις (4) φορές λόγω του ότι χρησιμοποιεί την κανονική χρέωση (αστικής μονάδας).Στην σχετική διαφήμιση της TELLAS στην τηλεόραση, δεν πρόσεξα τίποτα το σχετικό, πιθανόν όμως να ήταν στα "ψιλά γράμματα. Ψάχνοντας εκ των υστερών διαπίστωσα ότι το αναφέρει και στην ιστοσελίδα της, πλην όμως η όλη παρουσίαση είναι τελείως παραπειστική και με εξαπάτησε στην χρήση της δήθεν δωρεάν σύνδεσης, με αποτέλεσμα να υποστώ υπερτετραπλάσια χρέωση στον λογαριασμό του ΟΤΕ. Παρακαλώ να με συμβουλεύσετε τι μπορώ να κάνω, και για να ενημερωθούν και άλλοι ανυποψίαστοι χρήστες».

Φοβάμαι πως ο αναγνώστης μας δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα - γιατί θυμάμαι ότι η ΤΕLLAS είχε αναφέρει το κόστος στις έντυπες καταχωρίσεις της (βλέποντάς το, κατάλαβα πού είναι το "κόλπο"). Τυπικά είναι εντάξει. Ουσιαστικά όμως η διαφήμιση είναι πράγματι παραπειστική (ιδιαίτερα το μεγάλο: "δωρεάν") και ίσως θα μπορούσε ο αναγνώστης να διαμαρτυρηθεί στην ΕΔΕΕ (Ένωση Διαφημιστικών Επιχειρήσεων Ελλάδος) η οποία έχει κώδικα διαφημιστικής δεοντολογίας που υποχρεούνται να εφαρμόζουν και οι εταιρίες και τα Μέσα.

Υπάρχει ένα δημώδες ρητό που εκφράζει την σχέση πωλητή-αγοραστή – και αυτή δεν έχει αλλάξει τους τελευταίους σαράντα αιώνες (για παλιότερα δεν υπάρχουν στοιχεία): «Εγώ στραβώνω και πουλώ – εσύ κοίτα κι αγόραζε».

Όπου λοιπόν βλέπετε «Δωρεάν», προσέχετε αδελφοί: κάποιος πάει να σας στραβώσει για να πουλήσει – εσείς όμως κοιτάξτε προσεκτικά να βρείτε τι κρύβεται από πίσω. Καμία επιχείρηση δεν είναι φιλανθρωπική οργάνωση, όλες αποβλέπουν στο κέρδος (και καλά κάνουν) αλλά να ξέρουμε τουλάχιστον από πού το βγάζουν…

Όμως περί κέρδους μιλήσαμε πριν. Εδώ ήρθαμε - πάμε να φύγουμε.