Πολύτιμες ασκήμιες (24.06.10)

Η ζωή μας γεμάτη από μεγάλους τίτλους εφημερίδων, τρομοκρατικούς. Γράφεις για την κρίση, νιώθεις να αναμασάς. Γράφεις για οτιδήποτε άλλο, νιώθεις εκτός θέματος.

Και ξαφνικά σου έρχεται μία νέα ποιητική συλλογή. Την ανοίγεις αμήχανα ψιθυρίζοντας την φράση του Χέλντερλιν: «Προς τι οι ποιητές σε καιρούς στέρησης;». Η ερώτηση είναι ρητορική, ο ποιητής ήξερε καλά την απάντηση. Ιδιαίτερα σε καιρούς στέρησης χρειάζονται οι ποιητές.

Κι ενώ φυλλομετρώ και διαβάζω τη συλλογή, βλέπω στην τηλεόραση μία σειρά ντοκιμαντέρ της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Μία ώρα φρίκης, αθλιότητας, εξευτελισμού, τραγωδίας, από την Σομαλία στο Τσαντ, από το Νταρφούρ στην Κολομβία και σε άλλες δέκα χώρες. Πέντε εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζωμένοι, πληγωμένοι, ανάπηροι – όχι από φυσικές καταστροφές αλλά από την κακία, την μισαλλοδοξία, τον φανατισμό των συνανθρώπων τους.

«Ντρέπομαι για την ζέστα μου και για την ανθρωπιά μου», έγραψε ο Παλαμάς πριν εκατό χρόνια όταν βρέθηκε μπροστά στην ανθρώπινη αθλιότητα – κι εγώ ντρέπομαι που παραπονιέμαι για την κρίση, την ύφεση, το συνταξιοδοτικό, όταν χιλιάδες μητέρες σηκώνουν ψηλά παιδιά που λιμοκτονούν και άνθρωποι παλεύουν γι ένα τσίγκινο στέγαστρο, για ένα πιάτο χυλό.

Και διαβάζω: «Δεν τις πιστεύω τις λέξεις / αλλά ό,τι μου δίνουν το γράφω /με προσθέτει να αληθεύω // δεν με ταπεινώνει καθόλου να βοηθιέμαι / νόημα να αποκτώ / από κάτι που δεν πιστεύω // ούτε ο Θεός πιστεύει σε μας // αλλά όσα του δίνει η ύπαρξή μας / τα προσθέτει στο νόημά του // δεν τον ταπεινώνει καθόλου να μας παίρνει / κοντά του – λέει».

Αχ, Κική Δημουλά – να τι χρειάζονται οι ποιητές. Έγραψες: «σε μέτρησα και ήσουνα πολλά / ξαναμετρώ και ήσουν αλλιώς / το άφησα να είσαι κι απ’ τα δύο / δε σου αφαίρεσα ούτε μία / από τις χιλιάδες ωραιότητες που είχες / ούτε μισή από τις πολύτιμες ασκήμιες σου / κόσμε».

 

Υ. Γ. Τα ποιήματα από την νέα συλλογή της Κικής Δημουλά «Εύρετρα» (Ίκαρος). Ο Χέλντερλιν έχει μεταφραστεί λανθασμένα. Dürftig δεν σημαίνει μικρόψυχος, αλλά ενδεής, άπορος, πενιχρός.