Όταν ο Φίλων φαντάζεται πως η γυναίκα του τον απατάει - δεν πιστεύει σε αυτό που φαντάζεται. Όταν φαντάζεται πως δεν τον απατάει - ούτε κι αυτό το πιστεύει.

Ο Φίλων είναι μαθηματικός. Πιστεύει λιγότερο σε αυτά που βλέπει και περισσότερο σε αυτά που υπολογίζει. Γι αυτόν, μόνον οι αριθμοί λένε την αλήθεια. Και οι αριθμοί, στην περίπτωση της συζυγικής πίστης, ήταν αμείλικτοι.

 Οι στατιστικές, σαφέστατες! Σύμφωνα με την πιο έγκυρη, το εξήντα πέντε τα εκατό των γυναικών ομολογούν πως έχουν απατήσει τους άντρες τους. "Και μήπως είναι σίγουρο το άλλο τριάντα πέντε; Αυτές απλώς δεν το λένε!"

Μία ανάλυση αυτού του τριάντα πέντε - με τη θεωρία των πιθανοτήτων - σκοτείνιαζε ακόμα περισσότερο τα πράγματα: "Βάλε πως μόνον οι μισές είπαν ψέματα. Πιστές μένουν το δεκαοκτώ τα εκατό. Αυτές πρέπει να είναι είτε άσκημες (που δεν είχαν ευκαιρίες), είτε θεοσεβούμενες (που τρέμουν την αμαρτία), είτε παθολογικά ψυχρές, είτε, τέλος, οι παραδοσιακές (από το χωριό) που σκέπτονται την τιμή του αδελφού." Η γυναίκα του ούτε άσκημη ήταν, ούτε θεοσεβούμενη, ούτε ψυχρή (κάθε άλλο!) - κι όσο για εξελιγμένη... επιστήμων, δικηγόρος με πελατεία ελληνική και διεθνή.

Υπολογίζοντας τα ποσοστά που κατέχουν οι άσκημες, ψυχρές, θεοσεβούμενες κλπ. στον γενικό πληθυσμό και κάνοντας αναγωγή, ο Φίλων κατέληγε σε απαισιόδοξα συμπεράσματα: "Ακόμα κι αν το τριάντα πέντε τα εκατό λέει την αλήθεια, η περίπτωση να μην με έχει απατήσει μέσα σε δέκα χρόνια έχει πιθανότητες κάτω από ένα τα εκατό." Κι έπεφτε σε μαύρη μελαγχολία.

Ο Φίλων έχει μια πολύ ωραία γυναίκα - και μια πολύ ωραία σχέση με αυτή τη γυναίκα. Ωστόσο εκτός από τις στατιστικές, τον απασχολεί και η αμφισημία του κόσμου. (Πού τα μαθηματικά του - όπου όλα είναι σαφή και ξεκάθαρα!) Είναι ένας φανατικός της αλήθειας, της ειλικρίνειας, της διαφάνειας. Ενώ η ζωή είναι ένα συνονθύλευμα από ασάφειες και ψευτιές. Κάθε λίγο, κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων ανακαλύπτει μιαν άλλη, αντίθετη. Κάθε όψη έχει και την ανάποδή της. Κάθε εικόνα αναιρείται από το αρνητικό της.

"Κι εγώ θα είμαι η εξαίρεση;"

Γνωρίζει ένα ζευγάρι αγαπημένο, με ζωή ασυννέφιαστη. Και ξαφνικά μαθαίνει πως η κυρία πηδιέται σαν σκύλα. Ο αφελής σύζυγος την κοιτάει στα μάτια. Συμβαίνει βέβαια και το αντίθετο. Αλλά αυτό δεν τον αφορά: ο Φίλων είναι πιστός. Εκείνη;

Του είναι αδιανόητο να την ελέγξει, να την παρακολουθήσει, να την περιορίσει. Το θεωρεί αναξιοπρεπές. Την αγαπάει και την σέβεται. Μη θέλοντας να κατασκοπεύσει την γυναίκα του παρατηρεί όλες τις άλλες. Και μεταφέρει τις αναλογίες στη δική τους ζωή.

Προχθές. Είχαν πάει εκδρομή σε παραλιακό ξενοδοχείο, με ένα ζευγάρι φιλικό. Η κυρία αυστηρότατη και σοβαρή. Το μεσημέρι, ενώ κοιμόταν ο άντρας της, πήγε κι έβγαλε τα μάτια της με τον ναυαγοσώστη. Ο Φίλων ξέρει - την παρακολούθησε. Την άκουσε να βογκάει σε μια καμπίνα της πλαζ. Μετά γύρισε και ξάπλωσε δίπλα στον σύζυγο, σαν μην έγινε τίποτα.

"Ποιος ξέρει," σκέπτεται ο Φίλων "μπορεί και να έκαναν έρωτα όταν ξύπνησε."

Και η δική του γυναίκα έλειψε το απόγευμα. Είπε ότι πήγε περίπατο. Μόνη. Ο Φίλων δεν διανοήθηκε να αμφισβητήσει τα λόγια της. Αλλά το βράδυ, όταν του αρνήθηκε την αγκαλιά της άρχισε να αναρωτιέται: "Κι αν; Θα ήταν τόσο φυσικό. Εδώ που τα λέμε, το αντίθετο είναι αφύσικο. Αφού η συντριπτική πλειοψηφία αυτό κάνει.

" Όσο περνούσε ο καιρός γινόταν και πιο σίγουρος. "Αποκλείεται να είμαι εγώ η εξαίρεση!" Αλλά δεν είχε καμία ένδειξη. Εκτός από κάτι αδικαιολόγητες (κατά τη γνώμη του) κοκεταρίες: "Είναι δυνατόν επιστήμων άνθρωπος να τρέχει σε ινστιτούτα αισθητικής και γυμναστήρια, να ξοδεύει περιουσίες σε καλλυντικά και κρέμες (δεν τις χωρούσε το μπάνιο!) και να αγοράζει τόσα νέα φορέματα! Για ποιόν όλα αυτά;" Εκείνου του άρεσε και το πρωί, άβαφη κι αχτένιστη!

Όλα αυτά όμως, δεν στοιχειοθετούσαν ενοχή. Δεν είχε αποδείξεις - και που να τις βρει; Η γυναίκα έλειπε πολύ από το σπίτι, ταξίδευε για δουλειές. Είχε όλες τις ευκαιρίες του κόσμου. Θα μπορούσε να διατηρεί τρεις ή και δεκατρείς εραστές. Θα χρειάζονταν πολλοί ντετέκτιβ για να μη χαθούν τα ίχνη της. Και μόνον η ιδέα αυτών των ύποπτων στοιχείων με τους "κοριούς" και τους τηλεφακούς, του έφερνε ναυτία: "Είναι δυνατόν να την παραδώσω εγώ σε αυτά τα γλοιώδη υποκείμενα!" Η σκέψη πως αυτοί θα μάθαιναν τα ιδιωτικά πράγματα της γυναίκας του τον αηδίαζε. Προτιμούσε να μην τα μάθει κι ο ίδιος.

Από την μία λοιπόν καμία απόδειξη - από την άλλη η (στατιστική) βεβαιότητα της υποψίας και η επιβεβαίωση της καθημερινής εμπειρίας. Νούμερα και γεγονότα συνηγορούσαν πως εδώ υπάρχει κανόνας. Κι η εξαίρεση ήταν σαν τον πρώτο αριθμό του λαχείου. Οι ίδιες πιθανότητες.

Ο Φίλωνας συγκέντρωνε όλες τις διεθνείς στατιστικές σε θέματα σεξουαλικής συμπεριφοράς. Τις μάθαινε απέξω. Κάτω από την καθημερινή ζωή του απλώνονταν, σαν αόρατο δίχτυ, οι μαθηματικές σχέσεις. Για τον Φίλωνα, μια πραγματικότητα πιο σίγουρη από την ορατή. "Οι αριθμοί δεν λένε ποτέ ψέματα", μουρμούριζε.

Αυτή η βεβαιότητα της υποψίας τον έτρωγε. Κι ας μη νομισθεί ότι ζήλευε. Δεν ήταν διόλου ζηλότυπος. Δεν είχε κτητικές τάσεις. Αν η γυναίκα του είχε ομολογήσει δύο η πέντε εραστές, θα πονούσε - αλλά δεν θα πέθαινε. Άλλο τον έκαιγε: Η ΑΛΗΘΕΙΑ. Του ήταν αδύνατο να ανεχθεί το ψέμα. Δεν θα τον πείραζε που η γυναίκα του κοιμήθηκε με άλλον - αλλά που δεν του το είπε. Που τον κορόιδεψε, τον εξαπάτησε!

"Αυτό σημαίνει 'απατώ' - λέω ψέματα. Απατά τον άντρα της όχι την στιγμή που πηγαίνει με τον άλλον - αλλά όταν του απαντά 'ήμουνα στην φίλη μου'." Εχθές του είχε πει η γυναίκα του: "Ήμουνα στη φίλη μου".

Η ιδέα πως όλη του η συζυγική ζωή μέχρι σήμερα μπορούσε (όπως το έβλεπε σε φίλους του) να βασίζεται σε ψέματα, τον έφερνε στα όρια της τρέλας. Εκατό φορές προτιμούσε να ήξερε. Να του πει η γυναίκα του: "Τώρα θα πάω να βρώ τον τάδε!" Καθαρά πράγματα. Αν το ήξερε, θα έσφιγγε τα δόντια ή θα πήγαινε κι αυτός με καμιά μικρή. Στην χειρότερη περίπτωση, αν δεν το άντεχε, θα έφευγε. Όμως η πιθανότητα του ψεύδους, (που στηριζόταν στην στατιστική βεβαιότητα των αριθμών) του έφερνε ίλιγγο.

Υπήρχαν στιγμές που έβλεπε όλο τον κόσμο ανάποδα. Ο παλιός οικογενειακός φίλος γινόταν μόνιμος εραστής, ο συνεργάτης περιστασιακός επιβήτωρ, το ραντεβού στο κουρείο επίσκεψη γκαρσονιέρας, το επαγγελματικό ταξίδι σαρανταοκτάωρο κραιπάλης, η αφοσιωμένη φίλη συμπλήρωμα παρτούζας. Με δύο κινήσεις, σαν εκείνα τα puzzle διπλής όψης, η ήρεμη όμορφη ζωή του μεταμορφωνόταν σε εφιάλτη. Παραλήρημα.

Πόσες φορές, σε τέτοιες ώρες, πήγε να πέσει στα πόδια της να την παρακαλέσει: "Πες μου την αλήθεια! Για μένα μόνο η αλήθεια μετράει! Πες μου τα όλα, τα συγχωρώ εκ των προτέρων - φτάνει να ξέρω!" Αλλά μετά την έβλεπε, τόσο ανυποψίαστη, χαμογελαστή, πρόσχαρη - πώς να της αραδιάσει τέτοιες βλακείες! Θα νόμιζε πως ο άντρας της είχε τρελαθεί.

Ίσως και να είχε. Διάβαζε στην εγκυκλοπαίδεια τα συμπτώματα της παράνοιας και αναγνώριζε αρκετά. Είχε εγκαταστήσει ένα ερμηνευτικό σύστημα του παρά-κόσμου, ενώ παράλληλα κρατούσε την διαύγεια του. Το άρθρο τον κατέτασσε στους ζηλότυπους - πράγμα που τον ενοχλούσε: "Δεν ζηλεύω! Θέλω την αλήθεια! Είμαι παρανοϊκός της αλήθειας!"

Σιγά-σιγά για τον Φίλωνα η πραγματικότητα απόκτησε διπλό πάτο. Όλα ήταν αυτό που φαίνονταν - και κάτι άλλο. Αντίθετο. Κάθε γεγονός είχε δύο ερμηνείες. Όταν η γυναίκα του έλεγε: "Είδα τον Γιώργο και σου στέλνει χαιρετίσματα!" (ο Γιώργος παλιό φλερτ) η πρώτη, αυθόρμητη σκέψη του ήταν: "Α! ώστε τα ξανάφτιαξε και με τον Γιώργο!"

Ήξερε πως αυτή η δεύτερη ερμηνεία ήταν αυθαίρετη! Δεν είχε, για την συγκεκριμένη περίπτωση, κανένα λόγο να πιστέψει πως η γυναίκα του έλεγε ψέματα. Είχε όμως την γενική στατιστική του βεβαιότητα. Είχε το μόνιμο σαράκι της υποψίας. Αν; Και πώς δηλαδή - μόνο η δική του έλεγε την αλήθεια; Η διπλανή έμπαζε μέσα ακόμα και τον παλιατζή! Και μετά υποδεχόταν τον άντρα της: "Δώσε ένα φιλάκι! Στέγνωσα μονάχη όλη μέρα!"

"Όλες ψευτιά και απάτη! Κοροϊδία και κέρατο!"

                                                                 *

Κάποια μέρα ο Φίλων ένιωσε πως είχε φτάσει στα όρια της αντοχής του. Δεν μπορούσε να ζει άλλο ανάμεσα σε δύο κόσμους. Κουράστηκε να βλέπει κάθε συμβάν διπλό - κάθε λέξη δισήμαντη.

Κατάλαβε πως η αλήθεια που ζητούσε ήταν χίμαιρα. Δεν θα έφτανε ποτέ σε τέτοια βεβαιότητα. Γιατί αυτό που έψαχνε ήταν μια μαθηματική αλήθεια, απόλυτη, ξεκάθαρη και σίγουρη, σαν θεώρημα. Τι θα μπορούσε να του την δώσει; Τι στοιχεία θα χρειαζόταν η γυναίκα του για να αποδείξει πως επί δέκα χρόνια ήταν πιστή; Όλες οι εμπειρικές προτάσεις είναι αμβισβητήσιμες - οι δε προσωπικές μαρτυρίες ακόμα πιο πολύ!

Και κάτι χειρότερο: Είχε ο ίδιος ξοδέψει τόσο χρόνο και τόσα επιχειρήματα σε ανταποδείξεις, που ήταν πιο δύσκολο να καταδειχθεί η μη-απάτη από την απάτη.

Η αδυναμία της απόδειξης. Θυμήθηκε τα φιλοσοφικά του αναγνώσματα. Ξανάνοιξε την "Κριτική του Καθαρού Λόγου": "Περί της μη δυνατότητας οντολογικής απόδειξης για την ύπαρξη του Θεού". Δέκα σελίδες. Τέλος. Παρακάτω ο Καντ γκρέμιζε και το "κοσμολογικό", και το "φυσικο-θεολογικό" επιχείρημα. Όπως αναφέρει και η ιστορία της φιλοσοφίας, μετά από αυτόν θεωρείται αδύνατη οποιαδήποτε λογική απόδειξη για την ύπαρξη του Θεού.

 Ήταν θέμα πίστης και μόνο.

Αποφάσισε να πιστέψει στη γυναίκα του, όπως πιστεύουνε στο Θεό. Παραδόθηκε. Και έγινε ευτυχής.

                                                             *

Εγώ, που καταγράφω αυτή την ιστορία, ξέρω βέβαια την αλήθεια. Ο Φίλων είχε δίκιο να υποψιάζεται. (Δυστυχώς, οι στατιστικές βασίζονται πάντα σε γεγονότα). Η γυναίκα του τον απατούσε (και τον απατά ακόμα) συχνά. Ίσως όχι τόσο - και όχι έτσι - όπως το φανταζόταν στο παραλήρημά του. Πάντως πολύ πάνω από τον μέσον όρο - για να εκφραστώ κι εγώ στατιστικά.

Χρόνια στενός φίλος, θα μπορούσα σίγουρα να του μιλήσω. Όμως, όταν ένας άνθρωπος φτάσει στο σημείο να πιστέψει, βρίσκω εγκληματικό να διαταράζεις τη γαλήνη του. Άλλωστε, έχω στενή φιλία και με την γυναίκα του. Γιατί να την χαλάσω;